قسمت اول
شهر شهداد در استان کرمان
با وجود فرارسیدن فصل زمستان و بارش برف و باران در اکثر استان های کشور شاید با خود فکر کنید که امکان برنامه ریزی یک سفر وجود ندارد اما با وجود تنوع آب و هوایی موجود در کشور و چهار فصل بودن جمهوری اسلامی ایران همزمان می توان در یک روز از سردترین منطقه و زیر بارش برف به گرمترین نقطه کره زمین یعنی قسمتی از این کویر که دمای آن در روز به بیش از 70 درجه سانتی گراد می رسد سفر کرد بله تعجب نکنید!! گرمترین منطقه بر روی کره زمین در بخشی از این کویر قرار دارد.
شهداد با نام تاریخی خبیص و جمعیت ۱۵۰۰۰ نفری، در ۷۰ کیلومتری شمال شرق کرمان، در حاشیه باختری لوت مرکزی قرار گرفتهاست و کویریترین بخش استان کرمان به شمار میرود.
کویر شهداد لقب زیباترین و در عین حال گرمترین نقطه جهان را به خود نسبت داده است سرزمینی با پدیده ها و شگفتی های ناشناخته كه می تواند پنجره ای نو به صنعت طبیعت گردی ایران بگشاید ،در 80 کیلومتری کویر شهداد منطقه ای به نام “گندم بریان” یا “ریگ سوخته” وجود دارد که در تابستان با دمای نزدیک به 100 درجه سانتی گراد رکورد دار گرمترین نقطه جهان شده است ،به دلیل نداشتن جاده و راه مشخص دستیابی به آن به سختی و تنها با همراهی تعداد معدودی كه آشنا به مسیرها هستند امكان پذیر است. بعد از اعلام نظردکترکردوانی پدرکویر شناسی ایران و تائید ناسا، پرچم مقدس جمهوری اسلامی ایران به عنوان گرمترین نقطه جهان در این منطقه برافراشته شد.
گروهی از باستان شناسان، شهداد را کلیدی برای شناخت فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی تمام منطقه جنوب شرقی ایران در هزاره سوم ق.م میدانستند. عدهای هم آنرا با شهر گمشده سومری آراتا منطبق میدانستند ( آراتا: در گل نوشته سومری نام آراتا بسیار به کار رفتهاست. طبق متون سومری آراتا سرزمینی بود در شرق انشان. هانسمن انگلیسی، سرزمین انشان را همان فارس میداند و شهر سوخته واقع در استان سیستان را شهر حماسی آراتا میدانست، اما اکتشافات بعدی در استان کرمان این موضوع را اثبات کرد که آراتا همان شهداد کرمان است. شهداد مرکز ایالت آراتا بود که یکی از چند ایالات خود مختار امپراتوری عیلام به شمار میرفته و دارای اجتماعی شکل یافته و منسجم بود. علاوه بر حاکم و حکومت، دارای طبقات اجتماعی و اصناف بود ). کشف گورستان شهداد از مهمترین اکتشافات باستانشناسی دوران معاصر است. از آنجاییکه پیشینیان، بنا بر اعتقادشان به اینکه بعد از مرگ در دنیایی دیگر محتاج آب و غذا و مسکن خواهند بود، تمامی متعلقات خود، از ظرف و لباس گرفته تا زیورآلات را با خود به گور میبردند. به علت جهت گردش خورشید گورستانهای شهداد اغلب شرقی، غربی هستند. ساکنان شهداد، از افراد بزرگ و سرشناس خود از جمله حکمرانان، کاهنان، مجسمههایی میساختند و پس از فوت آنها در هنگام تدفین آنرا با اشیای دیگر در گور جای میدادند.در بین مجسمهها، تعداد زیادی مجسمه زن نیز وجود دارد. همچنین قدیمی ترین درفش کشف شده در جهان با عنوان درفش شهداد در این منطقه بوده . شهداد کنونی به شکل مثلثی است که رأس آن به طرف دره «کناران» و قاعده آن به سمت شرق در حوزه تکاب قرار گرفته است و به کلوتهای موازی حاشیه لوت منتهی میشود.
گرم ترين نقطه روي زمين با دماي 63 درجه سانتيگراد براي صحراي آريزوناي آمريكا ثبت شده است، اما كارشناسان معتقدند، گندم بریان در بیابان لوت ايران جايي نزديك به «شهداد كرمان» با دماي 67 درجه سانتيگراد در سايه و 100 درجه سانتيگراد روي خاك و گدازه هاي آتش فشاني در آفتاب، گرم ترين نقطه روي زمين است.
این منطقه یعنی گندم بریان منطقه ای با پوشش آتشفشانی است و همین پوشش سیاه آتشفشانی موجب بالا رفتن شدید گرما در این منطقه میشود. این منطقه همچنین پست ترین منطقه داخلی ایران نیز محسوب می شود و این موضوع نیز از دیگر دلایل گرمای شدید آن است.