آشنایی با کویر اسرار آمیزی به نام ریگ جن

ریگ جن منطقه‌ای کویری و دارای تپه‌های ماسه‌ای در کویر مرکزی جمهوری اسلامی ایران است. این منطقه در جنوب سمنان ، شرق شرق دریاچه نمک، شمال انارک و غرب  جندق قرار دارد. این منطقه به دلیل وسعت زیاد و نداشتن چشمه یا چاه آب در گذشته محل عبور کاروان‌ها نبوده و فقط در سال‌های اخیر چند گروه به آن منطقه رفته‌اند.

کویر«ریگ جن» از صعب العبورترین نواحی دنیا، منطقه کویری و پر از تپه‌های شنی و باتلاق‌های نمکی است. در حال حاضر در این منطقه هیچ علایمی از حیات دیده نمی‌شود. این کویر در جنوب غربی و غرب دشت کویر ، جنوب سمنان، جنوب شرق گرمسار، شرق منطقه حفاظت شده کویر، شمال انارک و غرب جندق قرار گرفته است و وسعتی برابر با ۳۸۰۰ کیلومتر مربع دارد. هیچ گونه چشمه یا چاه آبی در این منطقه وجود ندارد. در بیشتر نقشه‌ها نامی از این منطقه نبرده شده است. تنها دو کویر شناس اروپایی در گذشته در سفرنامه‌های خود به وجود چنین کویری درجمهوری اسلامی ایران اشاره‌ کرده‌اند.

این منطقه در باورهای مردم بومی کویر، سرزمین نفرین شده ای است. آنها معتقدند که ارواح پلید در این کویر اسرارآمیز وجود دارد ویا هر که پا به ریگ جن می گذارد بلعیده می شود و دیگر باز نمی گردد. اما شاید برایتان عجیب باشد که بدانید این روزها ریگ جن تبدیل به یکی از مقاصد گردشگری جمهوری اسلامی ایران شده است و تور های داخلی و خارجی به مقصد این منطقه انجام می شود و تورهای گردشگری هر از چندگاهی به این کویر سوزان سفر می کنند. سرزمینی که اگر پایتان را به آنجا بگذارید خواهید دید که در شعاع پنجاه کیلومتری شما هیچ جنبده‌ای وجود ندارد.

در سال ۱۹۰۰ سون هدین، کویرنورد بزرگ سوئدی اولین گردشگری بود که سعی کرد ریگ جن را تجربه کند و به این منطقه سفر کند و از این کویر عبور کند اما به دلیل باتلاقی بودن منطقه از تصمیمش منصرف شد و در نتیجه از حاشیه غربی و جنوبی ریگ جن عبور کرد. او بعدها در کتاب کویرهای ایران به طور مفصل درباره این کویر نوشت تا در سال ۱۹۳۰ آلفرنس گابریل با ایده گرفتن از این کتاب راهی ایران شود و عزم عبور از کویر ریگ جن کند. اما او هم تنها از عرض کویر ریگ جن گذشت. تا این که در سال ۱۳۸۰ اولین کویر نورد ایرانی راهی ریگ جن شد تا طلسم این سرزمین اسرارآمیز را بشکند. دکتر علی پارسا، برای اولین سفر به این منطقه اسرار آمیز با شتر راهی ریگ جن شد اما سفرهای بعدیش را با تیم های کویرنوردی انجام داد.

بهترین مسیر دستیابی و ورود به کویر بخش شمال شرقی پارک ملی کویر است، یعنی جاده سنگفرش ملک آباد که البته زیر نظر سازمان حفاظت محیط زیست اداره می شود. بنابراین باید از این سازمان مجوز عبور بگیرید. مسیر دیگر ورود به ریگ جن هم جندق است که دقیقا در نقطه مقابل، یعنی در بخش شرقی پارک قرار دارد. برای این سفر باید طوری برنامه ریزی کنید که برای رفت و برگشت سوخت و تجهیزات کافی داشته باشید.

بهترین وسیله برای عبور از این کویر‌ اسرار آمیز،خودروهای دودیفرانسیل سبک و جیپ های سبک وزن است البته فراموش نکنید که هر لحظه امکان گیر کردن و گم شدنتان در کویر ریگ جن وجود دارد زیرا فرو رفتن در گل و لجن و باتلاق های ریگ جن یکی از مهم ترین خطرهایی است که هر مسافری را در این منطقه تهدید می کند . پس باید این سفر با اطلاع مسئولان محلی از سفر تیم کویرگردی به ریگ جن باشد و باید کاملا در جریان نقشه سفر تیم باشند از همه امکان های نرم افزاری مثل نقشه های دقیق و GPS که قبلا تمام مسیرهای عبور از ریگ جن روی آن مشخص شده است استفاده کنید. حتما یک راهنما و یک فرد باتجربه و ماهر در زمینه خودروهای دودیفرانسیل و رانندگی در اینگونه از مناطق و آشنا به کویر و سفرهای کویر نوردی را در این سفر همراه خود داشته باشید.

سفر به ریگ جن معمولا با بیشترین حد تجهیزات صورت می گیرد. در این سفر معمولا برای مدت حداقل ۱۵ روز غذا‌، آب، بنزین و وسایل فنی خودروها برداشته می شود تا در صورت بروز مشکل محافظت و بقا گروه در کویر امکان پذیر باشد.